نشریه اکونومیست: «دشمن دارید؟ یک قاتل استخدام کنید» | ۲۶ تیر ۱۴۰۴

در آفریقای جنوبی، قتل‌های قراردادی از دنیای تبهکاران به جامعه گسترده‌تر سرایت می‌کند

در اواخر ژوئن، دوازده سرباز از یک واحد نیروهای ویژه نخبه آفریقای جنوبی در دادگاهی در ژوهانسبورگ حاضر شدند. آنها به قتل فرانس ماتیپا، یک کارآگاه پلیس، متهم شدند. او در سال ۲۰۲۳ هنگام رانندگی به سمت شمال از پرتوریا، از یک خودروی در حال حرکت با دو گلوله به سر کشته شد.

قتل این کارآگاه یک مورد خاص است: در زمان تیراندازی، او در حال تحقیق در مورد واحدی بود که اعضای آن به قتل او متهم شده‌اند. با این حال، این نیز بخشی از یک روند تلخ است. از بین بردن افراد دردسرساز در آفریقای جنوبی به طرز نگران‌کننده‌ای رایج است. آنچه به عنوان راهی برای حل و فصل اختلافات مواد مخدر یا جنگ‌های قلمرو بین باندها آغاز شد، به یک صنعت خدماتی با پایگاه مشتریان متنوع تبدیل شده است. اهداف از معلمان گرفته تا کارمندان دولت و سیاستمداران را شامل می‌شوند.

قتل‌های قراردادی هنوز سهم کوچکی از کل قتل‌ها در این کشور ۶۴ میلیون نفری را تشکیل می‌دهند، جایی که در سال ۲۰۲۴ به طور متوسط روزانه ۷۲ نفر کشته می‌شدند. با این حال، از سال ۲۰۱۵ افزایش شدیدی رخ داده است، به گفته رامبی ماتامبا، که این قتل‌ها را برای ابتکار جهانی علیه جرایم سازمان‌یافته فراملی (GI-TOC)، یک سازمان غیردولتی، ردیابی می‌کند. خانم ماتامبا تخمین می‌زند که اکنون حداقل ده قتل در ماه وجود دارد، در حالی که در اوایل دهه ۲۰۱۰ حدود چهار قتل در ماه بود. او می‌گوید این افزایش عمدتاً نتیجه در دسترس بودن فزاینده هم سلاح و هم آدم‌کش‌ها، معروف به «ایزینکابی» در زبان زولو، است. مشاغل قانونی کمیاب هستند و قاتلان به ندرت دستگیر می‌شوند. در نتیجه، بسیاری از مردان جوانی که به عنوان قاتلان کارآموز در باندها شروع به کار کردند، اکنون مایلند برای مشتریان دیگر نیز کار کنند.

یک قاتل نوجوان می‌گوید اولین باری که برای پول کسی را کشت، دو روز طول کشید تا جرأت پیدا کند. او سه بار شلیک کرد و یک بار خطا رفت، «چون اولین بار بود و من رویم را برگرداندم.» چهار قتل بعدی آسان‌تر بود. او می‌گوید: «بعد از دو یا سه بار می‌توانی به صورت کسی نگاه کنی.» او تخمین می‌زند که ممکن است یک یا دو سال در این کار زنده بماند. بیشترین پولی که تا به حال برای یک قتل دریافت کرده ۴۰۰ راند (۲۳ دلار) بوده است. این در انتهای پایین مقیاس است. قتل‌هایی که نیاز به نظارت گسترده بر قربانی مورد نظر دارند، یا جایی که قربانی محافظ شخصی دارد، هزینه بیشتری دارند.

تکثیر آدم‌کش‌ها یک عامل در گسترش ترورها است. عامل دیگر، مصونیت از مجازات است. یک مطالعه تخمین می‌زند که پلیس تنها یک دهم از ترورهای سیاسی را حل می‌کند. تا حدی این به این دلیل است که شبکه‌های جنایی بسیار پیچیده هستند. مارک شاو، نویسنده کتابی در مورد ترورها، می‌گوید که تیراندازان به ندرت می‌دانند چه کسی دستور قتل را داده است. هم واسطه‌ها و هم ایزینکابی‌ها در صورتی که مشتریان قدرتمند بخواهند ردپای خود را بپوشانند، قابل مصرف هستند. با این حال، پلیس نیز گاهی اوقات همدست است، یا با اجاره دادن یونیفرم‌ها یا جلیقه‌های ضدگلوله خود به جنایتکاران، یا با ارائه خود به عنوان قاتلان اجیر. از ۳۳۷ نفری که توسط یک گروه ویژه ترور از سال ۲۰۱۶ دستگیر شده‌اند، ۴۷ نفر از اعضای پلیس بوده‌اند. این گروه ویژه در اوایل سال جاری منحل شد؛ در ۶ ژوئیه یک پلیس ارشد از صفوف جدا شد و وزیر پلیس را به دخالت در تحقیقات آن متهم کرد (وزیر این اتهام را رد می‌کند).

بیشتر قتل‌های قراردادی هنوز به اختلافات بر سر مسیرهای سودآور مینی‌بوس، که توسط شبکه‌های مافیایی کنترل می‌شوند، و سایر جرایم سازمان‌یافته مرتبط است. به گفته GI-TOC، اینها در مجموع حدود دو سوم از کل را تشکیل می‌دهند. حدود یک چهارم با انگیزه سیاسی هستند، که اغلب به رقابت‌های درون کنگره ملی آفریقا، حزب اصلی حاکم، مرتبط است، زیرا نامزدها به دنبال حذف رقبای بالاتر در لیست‌های انتخاباتی یا به دست آوردن کنترل بر بودجه‌های سودآور شهرداری‌ها هستند.

این عمل در حال نفوذ به سایر حوزه‌های جامعه است. در سال ۲۰۲۱، حسابدار ارشد در اداره بهداشت استانی ژوهانسبورگ در حالی که در حال آماده شدن برای افشای یک کلاهبرداری بزرگ حسابداری در یک بیمارستان محلی بود، به قتل رسید؛ مرگ او تحقیقات را سال‌ها به عقب انداخت. در سال ۲۰۱۷، مدیر یک مدرسه در استان کوازولو-ناتال در مقابل کلاس تاریخ خود به ضرب گلوله کشته شد؛ هیئت مدیره مدرسه کارکنان را از درخواست برای پر کردن این جای خالی منع کرد زیرا به آنها مشکوک بودند که در این ماجرا دست داشته‌اند.

وقتی سیاستمداران و کارمندان دولت برای انجام وظایف خود از جانشان می‌ترسند، عملکرد دولت به خطر می‌افتد. این امر حتی زمانی که وکلا، سیاستمداران یا اعضای پلیس مانند ماتیپا هدف قرار می‌گیرند، بیشتر صادق است. آقای شاو نگران است که آدم‌کش‌ها می‌توانند به طور فزاینده‌ای برای کشتن سیاستمداران، افسران پلیس یا قضات ارشدتر پول دریافت کنند و نهادهای از قبل درگیر آفریقای جنوبی را بیشتر تضعیف کنند.

دستگیری‌ها در پرونده ماتیپا نشانه خوشایندی است که دولت آفریقای جنوبی برای مقابله با این تهدید کاملاً ناتوان نیست. با این حال، عدالت واقعی نادر است. مردانی که حسابدار را در ژوهانسبورگ کشتند، در نهایت محکوم شدند. کارفرمایان آنها در سایه باقی مانده‌اند.