رسانه آفریکا میلیتری مگزین : «بزرگترین رزمایش دریایی مشترک تاریخ هند در آفریقا آغاز شد» | ۳۰ فروردین ۱۴۰۴

آغاز رزمایش آیکیمه ۲۵: نقطه عطفی در همکاری دریایی هند و آفریقا

نخستین دوره رزمایش «تعامل دریایی کلیدی آفریقا-هند» (Aikeyme) هم‌اکنون در سواحل تانزانیا در حال برگزاری است. این رزمایش نقطه عطف مهمی در همکاری‌های دریایی میان هند و چندین کشور آفریقایی به شمار می‌رود.

این رزمایش دریایی شش‌روزه با میزبانی مشترک تانزانیا و با مشارکت هشت کشور دیگر حاشیه اقیانوس هند، از جمله کنیا، ماداگاسکار، موریس و آفریقای جنوبی، در حال انجام است. تمرکز اصلی این رزمایش بر عملیات مقابله با دزدی دریایی قرار دارد و هند می‌کوشد از این طریق، جایگاه خود را به عنوان شریک امنیتی منتخب در منطقه تثبیت کند.

رزمایش رسماً در تاریخ ۱۳ آوریل در دارالسلام آغاز شد و فاز دریایی آن از روز چهارشنبه ۱۶ آوریل کلید خورد. وزارت دفاع هند این رویداد را گامی حیاتی در راستای تقویت مناسبات توصیف کرده و هدف آن را ارتقای همکاری‌ها برای مقابله با چالش‌های امنیتی دریایی مشترک عنوان نموده است.

در مراسم افتتاحیه این رزمایش، شخصیت‌های برجسته‌ای حضور داشتند، از جمله دکتر استرگومنا لارنس تکس، وزیر دفاع و خدمات ملی تانزانیا، سانجی سِت، وزیر مشاور در امور دفاعی هند، و دریاسالار دینش ک. تریپاتی، فرمانده ستاد نیروی دریایی هند.

حضور فرمانده کل نیروهای مسلح تانزانیا نیز بر اهمیت این رویداد می‌افزود. دکتر تکس در سخنرانی خود بر ضرورت اقدام جمعی برای مبارزه با تهدیدات دریایی نظیر دزدی دریایی و قاچاق تأکید ورزید.

اهداف رزمایش و چشم‌انداز همکاری

وی خواستار تلاشی مشترک از سوی شرکای همفکر برای تأمین امنیت دریایی شد و بر هدف ایجاد یک چارچوب پایدار برای امنیت دریایی، شامل نوآوری و تبادل اطلاعات، تأکید کرد. دکتر تکس همچنین تعهد تانزانیا به میزبانی دوره‌های آتی رزمایش آیکیمه را مجدداً اعلام و بر عزم راسخ کشورش برای همکاری‌های منطقه‌ای فراتر از حوزه نظامی تأکید نمود.

سانجی سِت نیز با استناد به یک ضرب‌المثل آفریقایی، بر اهمیت وحدت تأکید کرد: «اگر می‌خواهی سریع بروی، تنها برو؛ اگر می‌خواهی دور بروی، با هم برو.» وی ضمن ابراز امیدواری برای برقراری یک همکاری پایدار و مادام‌العمر، به چشم‌انداز دریایی هند موسوم به «پیشرفت متقابل و همه‌جانبه برای امنیت و رشد در سراسر مناطق» (MAHASAGAR) اشاره کرد و از تانزانیا برای میزبانی مشترک آیکیمه ۲۵ قدردانی نمود.

هند مدت‌هاست که در پی بهره‌گیری از روابط خود با کشورهای آفریقایی به منظور پیشبرد طیف وسیعی از منافع ژئوپلیتیکی و اقتصادی خود بوده است. به عنوان نمونه، هند و کشورهای آفریقایی در تمایل به اصلاح ساختارهای حاکمیت جهانی اشتراک نظر دارند و هند در دوران ریاست خود بر گروه G20 در سال ۲۰۲۳، نقش مؤثری در کسب عضویت دائم اتحادیه آفریقا در این گروه ایفا کرد.

نیروی دریایی هند با دو شناور کلیدی در این رزمایش حضور دارد: ناوشکن موشک‌انداز رادارگریز کلاس کلکته به نام INS Chennai و ناو تانک‌بر کلاس شاردول به نام INS Kesari که به ترتیب در تاریخ ۱۰ و ۱۱ آوریل وارد تانزانیا شدند. علاوه بر این، کشتی اقیانوس‌پیمای هندی Sagar نیز در مراسم افتتاحیه حضور داشت.

در چارچوب ابتکار IOS Sagar که هدف آن ارتقای همکاری با کشورهای منطقه اقیانوس هند است، ناو گشتی کلاس ساریو به نام INS Sunayna از ۵ آوریل تا ۸ مه در منطقه جنوب غربی اقیانوس هند مستقر شده است. این ناو حامل خدمه‌ای ترکیبی از پرسنل هندی و خارجی از کشورهای کومور، کنیا، ماداگاسکار، مالدیو، موریس، موزامبیک، سیشل، سریلانکا و آفریقای جنوبی است.

این شناور در تاریخ ۱۲ آوریل برای شرکت در رزمایش آیکیمه در دارالسلام پهلو گرفت و دو روز بعد عازم ناکالا در موزامبیک شد.

جزئیات فازهای بندری و دریایی رزمایش

رزمایش آیکیمه ۲۵ – که نامش در زبان سانسکریت به معنای «وحدت» است – به مدت شش روز و با مشارکت کشورهای هند، تانزانیا، کومور، جیبوتی، کنیا، ماداگاسکار، موریس، موزامبیک، سیشل و آفریقای جنوبی برگزار می‌شود. فاز بندری این رزمایش که از ۱۳ تا ۱۵ آوریل به طول انجامید، شامل برگزاری کارگاه‌های آموزشی مشترک برای پرسنل نیروی دریایی هند و تانزانیا بود.

این کارگاه‌ها که توسط ناو INS Kesari و تیمی متخصص از ناو INS Chennai اجرا شد، حوزه‌های حیاتی مانند کنترل صدمات، اطفای حریق، مانورهای دریانوردی، کار با سلاح‌های سبک و عملیات با قایق را پوشش داد. علاوه بر این، یک تمرین ستادی روی نقشه (TTX) و یک تمرین پست فرماندهی (CPX) در دانشکده آموزش دریایی (Shule Ya Ubaharia) دارالسلام برگزار گردید. فاز بندری همچنین شامل برپایی یک نمایشگاه دفاعی بود که در آن ۲۲ شرکت هندی به نمایش فناوری‌های پیشرفته خود، از جمله سامانه‌های نظارتی و ارتباطی، پرداختند.

فاز دریایی که از ۱۶ آوریل آغاز شده است، بر اجرای طیف وسیعی از عملیات‌ها متمرکز است، از جمله مانورهای دریانوردی، عملیات جستجو و نجات، رویه‌های بازرسی، ورود به شناور، جستجو و توقیف (VBSS)، تیراندازی با سلاح‌های سبک و عملیات بالگردی.

حدود ۱۰ فروند شناور در این تمرینات شرکت دارند که از پشتیبانی یک فروند هواپیمای گشت دریایی دوربرد P-8I متعلق به نیروی دریایی هند برخوردار هستند. این رزمایش قرار است روز جمعه ۱۸ آوریل به پایان برسد. نیروی دریایی هند در توضیح اهمیت این رزمایش، بر اهمیت مشترکی که هند و کشورهای آفریقایی برای امنیت دریایی قائل هستند، تأکید کرد.

هر دو طرف بر تعهد خود برای افزایش همکاری در مقابله با تهدیداتی نظیر دزدی دریایی، قاچاق غیرقانونی و صید بی‌رویه و غیرقانونی از طریق تبادل اطلاعات و گشت‌زنی تأکید کرده‌اند. آیکیمه ابتکاری مستقیم برای ارتقای قابلیت همکاری میان نیروهای دریایی و سازمان‌های دریایی کشورهای شرکت‌کننده است تا پاسخی هماهنگ‌تر به این چالش‌ها شکل گیرد.

نخستین دوره این رزمایش در بحبوحه چشم‌انداز ژئوپلیتیکی پیچیده‌ای برگزار می‌شود. نفوذ فزاینده اقتصادی، نظامی و سیاسی چین در آفریقا، همزمان با ظهور مجدد دزدی دریایی در سواحل شاخ آفریقا و تهدیدات مداوم شورشیان حوثی علیه کشتیرانی جهانی، بر اهمیت استراتژیک چنین تعاملاتی صحه می‌گذارد.

طی دهه گذشته، هند به طور فعال با نیروهای دریایی کشورهای آفریقایی از طریق اجرای عملیات مشترک، بازدیدهای بندری و تقویت روابط امنیتی دوجانبه، به ویژه با کنیا، موزامبیک و تانزانیا، همکاری داشته است. هند همچنین قایق‌های گشتی در اختیار موزامبیک قرار داده و سال گذشته در رزمایش‌هایی مانند Ibsamar VIII با حضور برزیل و آفریقای جنوبی در سواحل دماغه امید نیک شرکت کرد.

هند با درک این نکته که آب‌های ساحلی شرق آفریقا بخشی از محیط امنیتی‌اش محسوب می‌شود، روابط خود را با کشورهای کلیدی این منطقه تعمیق بخشیده است. به منظور تقویت امنیت دریایی در غرب اقیانوس هند، شامل خلیج عدن و کانال موزامبیک، هند ایستگاه‌های نظارتی در شمال ماداگاسکار، موریس و سیشل ایجاد کرده است.

این تلاش‌ها همگی بازتاب تعهد هند به حفاظت از آبراه‌های حیاتی و ارتقای ثبات منطقه‌ای از طریق ابتکارات دفاعی مشترک نظیر آیکیمه است.