خبرگزاری راشا تودی : «هند برای تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ به چه چیزی نیاز دارد؟» | ۲۶ اسفند ۱۴۰۳

برای تبدیل شدن به یک ابرقدرت واقعی، هند باید بر ساخت نیروی دریایی قدرتمند و حضور ژئوپلیتیکی فرامنطقه‌ای تمرکز کند.

خواندن این مطلب 3 دقیقه زمان میبرد

⏳ مدت زمان مطالعه: ۷ دقیقه | ✏️ ناشر/نویسنده: RT / سرگئی بریک | 📅 تاریخ: ۱۶ مارس ۲۰۲۵ / ۲۶ اسفند ۱۴۰۳

⚠️ هشدار: بازنشر این مقاله با هدف ارائه دیدگاه‌های متنوع صورت گرفته و به معنای تأیید یا پذیرش مسئولیت دیدگاه‌های مطرح‌شده نیست.

برای تبدیل شدن به یک ابرقدرت، هند باید روی نیروی دریایی خود سرمایه‌گذاری کند

در بسیاری از تحلیل‌ها درباره آینده ژئوپلیتیکی قرن بیست‌و‌یکم، هند معمولاً در فهرست «ابرقدرت‌های بالقوه» قرار می‌گیرد. و به‌حق نیز چنین است: هند، یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان، اقتصادی در حال رشد سریع، صنعتی پیشرفته، و حضور فناوری پیشرفته در برخی حوزه‌ها دارد. این کشور در حال حاضر دارای زرادخانه هسته‌ای است و یکی از بزرگ‌ترین ارتش‌های جهان را در اختیار دارد.

با این حال، پتانسیل به‌تنهایی کافی نیست. کشورهای دارای جمعیت زیاد، اقتصاد نیرومند، فناوری پیشرفته یا ارتش بزرگ، الزاماً به ابرقدرت تبدیل نمی‌شوند. آنچه مهم است، نحوه استفاده از این ابزارهاست. برای رسیدن به جایگاهی هم‌تراز ایالات متحده یا حتی چین، هند باید دو کار انجام دهد: نخست، ایجاد چشم‌اندازی روشن برای نقش خود در نظام جهانی؛ دوم، توسعه ابزاری کلیدی که هر قدرت جهانی به آن نیاز دارد—یعنی یک نیروی دریایی قدرتمند.

در این زمینه، تجربه تاریخی ایالات متحده آموزنده است. در اواخر قرن نوزدهم، ایالات متحده هنوز اقتصاد خود را نوسازی نکرده بود و تأثیر چندانی در سیاست جهانی نداشت. اما این کشور توانست با استفاده از قدرت دریایی، خود را به قدرتی جهانی بدل کند. امروزه نیز، همان ابزار کلیدی—دریا—می‌تواند نقشی تعیین‌کننده برای هند داشته باشد.

امپراتوری دریا

از قرن شانزدهم تا بیستم، دریانوردی ستون فقرات امپراتوری‌های جهانی بود. بریتانیا، فرانسه، هلند، پرتغال و اسپانیا، همگی با تکیه بر قدرت دریایی خود توانستند به سلطه‌ای جهانی دست یابند. در دوران مدرن، ایالات متحده این سنت را ادامه داد و امروز، با ناوگان عظیم خود، عملاً کنترل آبراه‌های راهبردی جهان را در اختیار دارد.

چین نیز که به‌خوبی از اهمیت این ابزار آگاه است، طی دو دهه گذشته به‌طور چشمگیری ناوگان خود را گسترش داده است. ناوهای هواپیمابر، ناوشکن‌ها، زیردریایی‌های هسته‌ای و کشتی‌های پشتیبانی، در خدمت برنامه دریایی جاه‌طلبانه پکن قرار دارند.

در مقابل، نیروی دریایی هند هنوز با چالش‌های متعددی روبه‌رو است. هرچند دهلی‌نو سرمایه‌گذاری‌هایی انجام داده، اما همچنان فاصله زیادی با ناوگان‌های آمریکا و چین دارد. برای مثال، هند تنها یک ناو هواپیمابر عملیاتی دارد، در حالی که آمریکا یازده فروند در اختیار دارد و چین نیز در حال گسترش ناوگان خود به چهار فروند است.

در کنار آن، توانایی‌های لجستیکی، تعداد پایگاه‌های دریایی خارجی، قابلیت‌های پدافندی، و برد عملیاتی نیروهای دریایی هند، هنوز به سطحی نرسیده که بتوان آن را یک نیروی جهانی نامید.

اگر هند می‌خواهد نه‌فقط در جنوب آسیا، بلکه در اقیانوس هند، خلیج فارس، دریای چین جنوبی و فراتر از آن حضور مؤثر داشته باشد، باید این کاستی‌ها را برطرف کند.

نقشه راه برای نیروی دریایی هند

برای تقویت نقش خود به‌عنوان یک قدرت جهانی، هند باید گام‌های مشخصی در جهت توسعه نیروی دریایی‌اش بردارد. نخست، افزایش کمّی ناوگان از جمله ناوهای هواپیمابر، زیردریایی‌های هسته‌ای، ناوشکن‌های سنگین و کشتی‌های پشتیبانی استراتژیک ضروری است. این کار، نه‌فقط توان رزمی، بلکه برد عملیاتی نیروی دریایی را نیز گسترش می‌دهد.

دوم، هند باید زیرساخت‌های لجستیکی خود را در اقیانوس هند، خلیج فارس، دریای عرب، و دیگر مناطق گسترش دهد. ایجاد پایگاه‌های دریایی در کشورهای دوست مانند موریس، مالدیو، عمان، و حتی کشورهای شرق آفریقا می‌تواند تحرک استراتژیک را افزایش دهد.

سوم، همکاری راهبردی با دیگر کشورها در قالب رزمایش‌های دریایی، تبادل اطلاعات، و حضور مشترک در عملیات‌های ضد دزدی دریایی، تروریسم دریایی و قاچاق نیز اهمیت زیادی دارد. ائتلاف‌هایی مانند QUAD که شامل آمریکا، ژاپن، استرالیا و هند است، می‌تواند سکوی پرتابی برای تقویت حضور دریایی هند باشد.

چهارم، توجه به فناوری‌های نوین از جمله سیستم‌های پهپادی دریایی، زیردریایی‌های بدون سرنشین، موشک‌های ضد کشتی دوربرد، و سامانه‌های راداری پیشرفته است. توسعه بومی این فناوری‌ها، هند را از وابستگی به دیگر کشورها رها می‌کند.

در نهایت، باید فرهنگی در سطوح سیاسی و نظامی ایجاد شود که اهمیت قدرت دریایی را همانند قدرت زمینی درک کند. سنت نظامی هند همواره متمرکز بر ارتش زمینی بوده، اما در جهانی که بیش از ۹۰ درصد تجارت از مسیر دریا انجام می‌شود، این تمرکز نیاز به بازنگری دارد.

نتیجه‌گیری

هند از بسیاری جهات شایسته عنوان «ابرقدرت آینده» است. اما برای تحقق این عنوان، نیازمند دید راهبردی و ابزارهای عملیاتی لازم است. در جهانی که دریا همچنان یکی از مهم‌ترین میدان‌های رقابت ژئوپلیتیکی است، نیروی دریایی، نه‌تنها عامل بازدارندگی، بلکه ابزار نفوذ، اعتبار و قدرت ملی است.

اگر دهلی‌نو بتواند در دهه‌های پیش‌رو سرمایه‌گذاری مؤثر در این حوزه انجام دهد، نه‌تنها نفوذ خود را در اقیانوس هند تثبیت می‌کند، بلکه به بازیگری کلیدی در نظم جهانی آینده بدل خواهد شد.