⏳ مدت زمان مطالعه: ۳ دقیقه | ✏️ ناشر/نویسنده: فولها دی سائوپائولو/ویکتور لاکومب | 📅 تاریخ: ۶.Jul.2025 / تیر ۱۴۰۴
⚠️ هشدار: بازنشر این مقاله با هدف ارائه دیدگاه‌های متنوع صورت گرفته و به معنای تأیید یا پذیرش مسئولیت دیدگاه‌های مطرح‌شده نیست.
سفر نخست‌وزیر اسرائیل در بحبوحه فشارها برای آتش‌بس و عدم قطعیت در مورد سرنوشت غزه پس از جنگ انجام می‌شود.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در حال سفر به ایالات متحده است و انتظار می‌رود روز دوشنبه (۷ ژوئیه) با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در کاخ سفید دیدار کند تا درباره جنگ‌هایی که کشورش در خاورمیانه درگیر آن است، گفتگو کند: جنگ علیه ایران که با یک آتش‌بس ظاهراً پایدار متوقف شده و جنگ علیه حماس که هدف نهایی آن نامشخص باقی مانده است.
در این درگیری، بمباران‌های مداوم تل‌آویو در نوار غزه از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون منجر به کشته شدن بیش از ۵۷ هزار فلسطینی شده و محاصره این منطقه بحران انسانی ایجاد کرده که جمعیت را به سوی قحطی سوق می‌دهد. در چنین شرایطی و تحت فشار از همه طرف‌ها برای یک آتش‌بس قطعی، نتانیاهو به دیدار متحد اصلی خود در جامعه بین‌المللی می‌رود.
روز جمعه (۴ ژوئیه)، حماس اعلام کرد که با آخرین پیشنهاد آتش‌بس ارائه‌شده توسط ایالات متحده موافقت کرده و دو طرف روز یکشنبه (۶ ژوئیه) در قطر در حال مذاکره بودند. نتانیاهو نیز پیش از عزیمت به واشنگتن در همین روز یکشنبه، به صراحت اعلام کرد که آتش‌بسی را که به حماس اجازه بقا در نوار غزه را بدهد، نخواهد پذیرفت؛ نشانه‌ای جدید از اینکه چیز زیادی برای مذاکره وجود ندارد.
بلاتکلیفی در میانه فاجعه
در بحبوحه فاجعه انسانی، نخست‌وزیر همچنان می‌گوید که اهداف جنگ بازگرداندن گروگان‌ها، که ۵۰ نفر از آن‌ها هنوز در غزه هستند (طبق برآورد اسرائیل ۲۸ نفر از آن‌ها گمان می‌رود کشته شده باشند)، و نابودی کامل حماس است؛ تحولی که تنها از راه نظامی قابل دستیابی است و امیدها برای یک آتش‌بس پایدار را تضعیف می‌کند.
همزمان، نخست‌وزیر پیشتر اعلام کرده بود که کشورش کنترل نظامی نوار غزه را در پایان درگیری به دست خواهد گرفت؛ بیانیه‌ای که موجب ناراحتی متحدان اروپایی اسرائیل، خوشحالی راست‌گرایان افراطی حامی نتانیاهو در قدرت و بی‌تفاوتی واشنگتن شده است.
عدم اعتراض دولت ترامپ به این طرح و سکوت آن در مورد موضع چندین دهه‌ای دیپلماسی آمریکا در حمایت از راه‌حل دو کشوری، اعضای دولت اسرائیل را که الحاق غزه و اخراج فلسطینیانی که نسل‌ها در آنجا زندگی کرده‌اند را تنها پایان ممکن برای جنگ می‌دانند، تشویق می‌کند.
همین اعضای دولت نتانیاهو این قدرت را دارند که در صورت ترک مناصب خود، ائتلاف نخست‌وزیر را از هم بپاشانند؛ در میان آن‌ها وزارت امنیت ملی و وزارت دارایی قرار دارند که توسط افراط‌گرایان، ایتامار بن‌گویر و بزالل اسموتریچ، اداره می‌شوند. با داشتن این اهرم فشار، این دو در تلاشند تا از انعقاد توافق آتش‌بس جلوگیری کنند. بن‌گویر بارها از مهاجرت فلسطینیان از غزه، که تعبیری برای جابجایی اجباری است، به عنوان یک راه‌حل صحبت کرده است.
اخراج ساکنان این منطقه، که به منزله پاکسازی قومی خواهد بود، در گذشته توسط ترامپ نیز حمایت شده بود که از «پاکسازی کامل» سخن گفته بود. اما نه این نتیجه و نه پیشنهاد نتانیاهو برای «کنترل نظامی» توسط اسرائیل یا ایالات متحده به تفصیل شرح داده نشده و آینده پس از جنگ این منطقه را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. به این موضوع باید افزود که بحث‌ها در مورد غزه زمانی که اسرائیل به ایران حمله کرد و آمریکا را متقاعد ساخت تا در جنگ درگیر شود، در اولویت دوم قرار گرفت.
اکسیژن سیاسی برای نخست وزیر
با این حال، برخی تحلیلگران معتقدند که افزایش محبوبیت نتانیاهو در داخل اسرائیل به لطف جنگ علیه ایران، به نخست‌وزیر اکسیژن لازم را می‌دهد تا از شرکای افراطی‌تر خود فاصله گرفته و یک آتش‌بس را تصویب کند؛ حتی اگر این به معنای فروپاشی دولت او و برگزاری انتخابات جدید باشد.
در داخل کشور، نتانیاهو همچنین با پیشرفت کند اما پیوسته محاکمه فساد خود روبروست؛ او متهم به وعده دادن امتیازات سیاسی به رسانه‌ها در ازای پوشش خبری مطلوب و دریافت هدایای گران‌قیمت از بازرگانان اسرائیلی است. ترامپ اخیراً خواستار لغو این محاکمه شد و گفت که ایالات متحده نتانیاهو را نجات خواهد داد. سه روز بعد، دادگاهی در اسرائیل جلسات رسیدگی به این پرونده را به تعویق انداخت.
علی‌رغم این نمایش حمایت از سوی متحدش، نتانیاهو روز دوشنبه تحت فشار رئیس‌جمهور آمریکا وارد کاخ سفید می‌شود. ترامپ که می‌خواهد به عنوان رهبری که صلح را به جهان، از اروپای شرقی تا شبه‌جزیره کره و خاورمیانه، آورده است دیده شود، به دنبال آتش‌بسی است که به طور قطعی به درگیری پایان دهد؛ پیروزی‌ای که او نتوانسته در جنگ اوکراین، درگیری دیگری که ایالات متحده در آن دخیل است، تکرار کند.
با این حال، بعید است که آتش‌بسی که به آینده غزه نپردازد یا دیدگاه آمریکا برای راه‌حل دو کشوری را تأیید نکند، توسط کشورهای عربی خاورمیانه به عنوان عاملی برای صلح پایدار تلقی شود. حماس که در حال حاضر به صورت یک نیروی چریکی عمل می‌کند، از پذیرش پیشنهادهایی که پایان قطعی جنگ را پیش‌بینی نکند، خودداری می‌کند؛ وعده‌ای که تل‌آویو تاکنون از دادن آن امتناع ورزیده است.
ارتش اسرائیل اکنون ۶۰ درصد غزه را کنترل می‌کند و بیش از دو میلیون فلسطینی ساکن آن مجبور به ترک خانه‌های خود برای چندین بار شده‌اند. سرلشکر بازنشسته اسرائیل، زیو، در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان گفت که تل‌آویو «به حد نهایی آنچه می‌توان با عملیات نظامی انجام داد، رسیده است». او افزود: «اکنون باید انتخاب کنیم: یا با آنچه از حماس باقی مانده مذاکره صلح کنیم، یا فتح غزه را اعلام نماییم.»
مقامات اسرائیلی به رسانه‌های این کشور گفته‌اند که توافق با حماس ممکن است از هر زمان دیگری نزدیک‌تر باشد و به نظر می‌رسد این گروه تروریستی مایل است از خواسته خود برای باقی ماندن در قدرت در نوار غزه دست بردارد، اگر اسرائیل نیز از خواسته خود مبنی بر انحلال این گروه صرف‌نظر کند.
با وجود این پیشرفت‌ها، وقوع غافلگیری در دیدار بین ترامپ و نتانیاهو دور از انتظار نیست. در ماه فوریه، زمانی که نخست‌وزیر اسرائیل اولین رهبر جهانی بود که در دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ از او بازدید کرد، ترامپ با اعلام اینکه ایالات متحده پس از پایان جنگ کنترل نوار غزه را به دست خواهد گرفت، جهان را شگفت‌زده کرد.
”
فارن پالیسی : «درون طرح جسورانه خلع سلاح لبنان» | ۰۹ مهر ۱۴۰۴
نشریه اکسپرت : “پژواک جنگ گذشته” | ۱۳ مهر ۱۴۰۴
مجله فارن پالیسی : “یک پرسش کلیدی درباره توافق غزه: چرا حالا؟” | ۱۸ مهر ۱۴۰۴
نشریه فارن افرز : «بزرگترین آزمون ارتش ایالات متحده» | ۰۹ مهر ۱۴۰۴