گلوبال تایمز: «فناوری نوآورانه، زندگی سالمندان را با همراهی و آسایش متحول می‌کند» | ۱۹ اسفند ۱۴۰۳
هوش مصنوعی و روبات‌های مراقبتی، زندگی سالمندان را دگرگون می‌کنند و فرصت‌های جدیدی برای همراهی و آسایش ایجاد می‌نمایند.
⏳ مدت زمان مطالعه: ۷ دقیقه | ✏️ ناشر/نویسنده: گلوبال تایمز / هو یووی و هوانگ لانلان | 📅 تاریخ: ۹ مارس ۲۰۲۵ / ۱۹ اسفند ۱۴۰۳
⚠️ هشدار: بازنشر این مقاله با هدف ارائه دیدگاه‌های متنوع صورت گرفته و به معنای تأیید یا پذیرش مسئولیت دیدگاه‌های مطرح‌شده نیست.
کشف دنیای “”حیوانات خانگی هوش مصنوعی””
با افزایش جمعیت سالمندان در چین به بیش از **۳۰۰ میلیون نفر**، ایجاد زندگی شاد و رضایت‌بخش برای این قشر، به یک دغدغه جدی برای خانواده‌ها و دولت تبدیل شده است. **فناوری هوش مصنوعی**، جامعه چندفرهنگی و سیستم‌های حمایت از سالمندان، زندگی این نسل را به شکلی نوین تغییر داده‌اند.
در سلسله مقالات **””سالمندی، روندهای جدید””**، گلوبال تایمز به بررسی تحولات **اقتصاد نقره‌ای**، هنجارهای اجتماعی نوظهور در میان سالمندان و خدمات نوآورانه مراقبتی می‌پردازد. این مقاله‌ها به بررسی **فرصت‌ها و چالش‌های جامعه سالمند** پرداخته و سبک‌های متنوع زندگی سالمندان در چین را همراه با پیشرفت‌های صنعت مراقبت از سالمندان معرفی می‌کنند.
سگ‌های رباتیک شرکت سونی
در **ساعت ۱۰ شب**، “”هوانگ هه‌شیاو”” ۶۳ ساله، ساکن شانگهای، برای سومین بار در همان روز، یک **ویدئوی جعبه‌گشایی حیوان خانگی هوش مصنوعی** را در شبکه اجتماعی خود مشاهده کرد. در این کلیپ، یک **گربه رباتیک سفید برفی** سرش را خم کرده، دستان صاحبش را نوازش می‌کرد و با چشمانی درخشان، صداهای آرامش‌بخشی از خود تولید می‌کرد. نظرات کاربران پر از شگفتی بود: **””لینک لطفاً! دردسرش خیلی کمتر از یک گربه واقعی است!””** و **””آیا این دستگاه می‌تواند والدینم را سرگرم کند؟””**
هوانگ که **مدت‌ها آرزوی داشتن یک حیوان خانگی را داشت**، این ویدئو را به همسرش نشان داد و تصمیم گرفت روز بعد از یک فروشگاه حیوانات خانگی هوش مصنوعی بازدید کند.
صبح روز بعد، او با **آغوش گرم یک سگ رباتیک مواجه شد**. **””قلبم ذوب شد!””**، هوانگ با لبخند گفت.
رشد بازار حیوانات خانگی هوش مصنوعی
در **سه سال گذشته**، **روبات‌های حیوان خانگی هوش مصنوعی** به سرعت در بازارهای جهانی رشد کرده‌اند. این **””همراهان الکترونیکی””**، که قیمت آن‌ها از **چند صد تا ده‌ها هزار یوان** متغیر است، در حال تغییر شیوه ارتباط انسان‌ها با حیوانات خانگی هستند.
در چین، با افزایش تعداد سالمندانی که **به تنهایی زندگی می‌کنند**، این بازار به سرعت در حال گسترش است. بر اساس داده‌های اداره ملی آمار چین، در سال ۲۰۲۴، جمعیت افراد **بالای ۶۰ سال** در این کشور به **۳۱۰ میلیون نفر** رسید و **۲۲ درصد از کل جمعیت را تشکیل داد**. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۵، این رقم به بیش از **۴۰۰ میلیون نفر** برسد.
در حالی که کمبود **۵.۵ میلیون پرستار سالمندان** در چین احساس می‌شود، **روبات‌های هوشمند در حال کاهش فشار بر خانواده‌ها و سیستم مراقبتی کشور هستند** و به سالمندان کمک می‌کنند تا **زندگی مستقل و با کیفیتی داشته باشند**.
فناوری، حس همراهی را برای سالمندان زنده می‌کند
با توسعه هوش مصنوعی در چین، ربات‌های مراقبتی توانسته‌اند **عملکردهای حسی، فیزیکی و شناختی سالمندان را بهبود بخشند**. متخصصان **حوزه مدل‌های هوش مصنوعی** در حال طراحی **شکل‌های جدیدی از “”همراهی دیجیتال””** هستند تا سالمندان بتوانند با **احساس عزت نفس بیشتری زندگی کنند**.
در اجلاس سالانه دو نشست ملی چین، نوآوری‌های مربوط به **””فناوری سالمندان””** از جمله **روبات‌های مراقبت هوشمند** و **سیستم‌های بهداشت دیجیتال**، از موضوعات مهم بودند. این نوآوری‌ها **نشان‌دهنده نگرانی عمیق نسبت به رفاه سالمندان** و آینده‌ای دیجیتال‌تر و انسانی‌تر هستند.
‘در آغوشم فرو رفت’
با گسترش **””نوه‌های هوش مصنوعی””** و **””همراهان دیجیتال””** در میان سالمندان، **حیوانات خانگی هوش مصنوعی** به **یک ترند جدید** در این گروه سنی تبدیل شده‌اند.
بسیاری از سالمندان در چین، **حیوانات خانگی را به عنوان همراهانی ارزشمند** در سال‌های بازنشستگی خود در نظر می‌گیرند. اما مراقبت از آن‌ها مشکلاتی مانند **رسیدگی به فضولات، ریزش موها و نیاز به تغذیه منظم** را به همراه دارد. **حیوانات خانگی هوش مصنوعی، جایگزین مناسبی برای این افراد محسوب می‌شوند.**
هوانگ در بازدید از **فروشگاه حیوانات خانگی هوش مصنوعی در منطقه “”شوخوئی”” شانگهای**، تجربه خود را این‌گونه توصیف کرد: **””این سگ‌های کوچک رباتیک فوراً توجه من را جلب کردند.””**
وی افزود: **””این حیوانات تقریباً به اندازه یک کوله‌پشتی بودند، در رنگ‌های متنوع عرضه می‌شدند و نام هرکدام روی یک برچسب روی سینه‌شان حک شده بود.””**
هوانگ با یکی از آن‌ها صحبت کرد: **””بیا اینجا، بغلم کن.””** و آن سگ رباتیک در آغوشش فرو رفت. **””حتی دمای بدنی واقعی داشت و حس نرمی و گرمی خاصی را منتقل می‌کرد.””**
وی ادامه داد: **””این تجربه شگفت‌انگیزی بود، قلبم ذوب شد!””**
حیوانات خانگی هوش مصنوعی، جایگزینی برای سالمندان
هوانگ در جوانی **چندین سگ واقعی پرورش داده بود**، اما به دلیل مشکلات جسمانی **در سال‌های اخیر از داشتن حیوانات خانگی خودداری کرده بود**. به گفته وی، **””سگ‌های رباتیک بدون مو هستند، نیازی به غذا ندارند و آسیبی به مبلمان یا کفش‌ها نمی‌زنند. پس یک انتخاب خوب برای من هستند.””**
به گفته یکی از کارکنان فروشگاه، **””این حیوانات می‌توانند در قالب انواع موجودات مانند سگ یا گربه طراحی شوند.””**
وی توضیح داد که **””حیوانات خانگی هوش مصنوعی می‌توانند بر اساس فرمان‌های صوتی کاربر، صداهای مختلف تولید کرده و به تماس‌های لمسی واکنش نشان دهند، هرچند آن‌ها به زبان انسان صحبت نمی‌کنند.””**
**””وظیفه اصلی آن‌ها، همراهی احساسی است.””**
طبق گفته این کارشناس، **””حیوانات خانگی هوش مصنوعی هنگام خروج از کارخانه هیچ حافظه‌ای ندارند، اما پس از استقرار در خانه کاربر، محیط را مشاهده کرده، حالات چهره، عادات روزمره و برنامه‌های مالک را تجزیه و تحلیل می‌کنند تا شخصیت منحصر به فرد خود را توسعه دهند.””**
**””به طور کلی، پس از سه ماه، می‌توان آن‌ها را برای پیاده‌روی بیرون برد. آن‌ها همیشه همراه صاحب خود خواهند بود.””**
بخش عمده‌ای از خریداران این حیوانات **افراد سالمند یا فرزندان آن‌ها هستند که این “”حیوانات خانگی دیجیتال”” را به عنوان هدیه خریداری می‌کنند.**
شناخت نیازهای پنهان سالمندان
علاوه بر همراهی احساسی، **روبات‌های مراقبتی نیز به خانه‌های سالمندان در سراسر چین راه یافته‌اند** و **””دوران سالمندی با کمک ربات‌ها”” را رقم زده‌اند.**
در **ووشی، جیانگسو**، یک شرکت فناوری، **رباتی هوشمند برای مراقبت از سالمندان** طراحی کرده است که **یادآوری‌های مصرف دارو، وعده‌های غذایی و استراحت را ارائه می‌دهد و حتی اخبار را پخش و در خرید آنلاین کمک می‌کند.**
در **پکن، بیش از ۷۰۰ خانوار** دارای **روبات‌های مراقبتی** شده‌اند که قابلیت **درخواست خدمات نظافت و تماس اضطراری** دارند.
تحلیلگران صنعت معتقدند که چین در **زمینه توسعه روبات‌های مراقبتی سالمندان پیشرو است**. پیشرفت‌های سریع در **۵G، هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، محاسبات ابری و داده‌های کلان**، همراه با توسعه **تراشه‌های هوش مصنوعی، حسگرها و موتورهای سروو**، پایه محکمی برای نوآوری در این حوزه فراهم کرده است.
**در دسامبر ۲۰۲۴، “”چن ژنگ‌شیانگ””، متخصص آموزش مدل‌های هوش مصنوعی، در یک رقابت نوآوری، با ویلچر برقی هوشمند خود رتبه دوم را کسب کرد.**
این ویلچر، مجهز به مدل چندحالته **MiniCPM-V** است و **نشانه‌های حیاتی سالمندان را پایش کرده، مداخله‌های پزشکی خودکار انجام داده و وظایفی مانند درخواست کمک یا احضار تاکسی را به عهده دارد.**
چن در مصاحبه با گلوبال تایمز گفت: **””چیزی که برای من مهم است، نه وسیله نقلیه بلکه این است که مدل‌های هوش مصنوعی بتوانند نیازهای سالمندان را به‌درستی شناسایی کنند.””**
وی افزود: **””مثلاً درخواست‌هایی مانند ‘باید به دستشویی بروم’ دارای راهکارهای مشخصی هستند، اما جملاتی مانند ‘می‌خواهم آفتاب بگیرم’ یا ‘به کمی آرامش نیاز دارم’ به درک عمیق‌تری از نیازهای پنهان سالمندان نیاز دارند.””**
**””یک همراه دیجیتال هوشمند باید به سالمندان یادآوری کند که بعد از استفاده از دستشویی، زیپ لباس خود را ببندند. هدف من این است که سالمندان بتوانند بدون محدودیت در کنار ما باشند.””**
آینده سالمندان با روبات‌های همراه
در شبکه‌های اجتماعی چین، بسیاری از سالمندان از **فناوری‌های نوآورانه** برای **احیای عکس‌های قدیمی** یا **””سفر دیجیتالی”” به مکان‌هایی مانند هاوایی** استفاده می‌کنند، جایی که می‌توانند **به‌صورت مجازی از سواحل زیبا و آسمان آبی لذت ببرند**.
برخی دیگر از سالمندان نیز از **هوش مصنوعی برای بازسازی نسخه جوان‌تر خودشان** استفاده کرده و با مدل‌های مختلف مو و لباس، گالری خاطرات دیجیتال خود را ایجاد می‌کنند.
**موجی از ویدیوهای آموزشی کوتاه** در رسانه‌های اجتماعی ظاهر شده است که به سالمندان آموزش می‌دهد **چگونه از ابزارهای هوش مصنوعی مانند DeepSeek استفاده کنند**.
**””فانگ چیونگ””، یکی از کاربران شبکه‌های اجتماعی، داستان تأثیرگذاری را به اشتراک گذاشت.** او با کمک هوش مصنوعی، تصویر **برادر مرحوم پدربزرگش** را بازسازی کرد. پدربزرگش که همیشه **دلتنگ برادر خود بود**، تنها یک عکس قدیمی از او در لباس نظامی داشت.
پس از **بازسازی دیجیتالی چهره برادرش با هوش مصنوعی**، او تحت تأثیر قرار گرفت و حتی از فانگ خواست که **روش کار با فناوری را به او آموزش دهد.**
فانگ این تجربه را **””درمانی و عمیق””** توصیف کرد و گفت: **””دیدن احیای خاطرات قدیمی از طریق هوش مصنوعی، فوق‌العاده بود. ما از این فناوری برای جبران حسرت‌های گذشته استفاده می‌کنیم – هم قدرتمند و هم احساسی است.””**
چقدر به عصر مراقبت از سالمندان با روبات‌ها نزدیک هستیم؟
در نشست ملی اخیر، **لیو چینگ‌فنگ**، معاون کنگره ملی خلق چین و رئیس شرکت هوش مصنوعی iFlytek، **۹ پیشنهاد مرتبط با توسعه هوش مصنوعی در مراقبت از سالمندان ارائه کرد.**
وی خاطرنشان کرد که **””در حالی که هوش مصنوعی توانسته نیازهای متنوع سالمندان را برآورده کند، چالش‌هایی مانند شکاف دیجیتال و دسترسی محدود به خدمات همچنان باقی است.””**
وی **توسعه سریع سیستم‌های مراقبتی مبتنی بر فناوری را برای بهره‌مندی سالمندان از “”مزایای هوش مصنوعی”” ضروری دانست.**
لیو جدول زمانی برای **ادغام روبات‌های همراه در زندگی سالمندان** ارائه داد: **””روبات‌های همراه تا سه سال آینده وارد خانه‌ها خواهند شد و روبات‌هایی که می‌توانند از سالمندان نیمه‌مستقل و وابسته مراقبت کنند، در حدود پنج سال آینده در دسترس خواهند بود. این تحول می‌تواند به یک صنعت نوظهور تریلیون یوانی تبدیل شود.””**
نتیجه‌گیری: هوش مصنوعی، آینده سالمندان را تغییر می‌دهد
با **پیشرفت سریع فناوری هوش مصنوعی**، چیزی که **قبلاً مخصوص جوانان بود، اکنون به سالمندان در سراسر کشور نیز راه یافته است.**
امروزه، **هوش مصنوعی دیگر محدود به جوانان نیست**؛ بلکه **گرم‌تر، در دسترس‌تر و به طور یکپارچه در زندگی روزمره سالمندان چینی ادغام شده است.**
