⏳ مدت زمان مطالعه: ۱۰ دقیقه | ✏️ ناشر/نویسنده: اکونومیست / تحریریه اکونومیست | 📅 تاریخ: ۲۲ فوریه ۲۰۲۵ / ۳ اسفند ۱۴۰۳
⚠️ هشدار: بازنشر این مقاله با هدف ارائه دیدگاههای متنوع صورت گرفته و به معنای تأیید یا پذیرش مسئولیت دیدگاههای مطرحشده نیست.
بدترین هفته اروپا از زمان جنگ سرد
هفته گذشته یکی از تاریکترین هفتههای تاریخ اروپا پس از سقوط پرده آهنین بود. اوکراین در حال معامله شدن است، روسیه در حال بازگشت به صحنه بینالمللی است و ایالات متحده، تحت رهبری دونالد ترامپ، دیگر نمیتواند به عنوان متحد همیشگی اروپا در زمان جنگ قلمداد شود.
پیامدهای این تغییرات برای امنیت اروپا بسیار وخیم است، اما رهبران و مردم قاره هنوز به طور کامل آن را درک نکردهاند. جهان قدیمی به یک آموزش سریع در مورد نحوه استفاده از قدرت سخت در دوران بیقانونی نیاز دارد، در غیر این صورت قربانی نظم جدید جهانی خواهد شد.
تحقیر اروپا در مونیخ
در کنفرانس امنیتی مونیخ، معاون رئیسجمهور آمریکا، جی. دی. ونس، اروپا را یک منطقه سست، فاسد و غیر دموکراتیک توصیف کرد. این اظهارات، توهینی آشکار به رهبران اروپایی بود که در حال حاضر از مذاکرات صلح بین کاخ سفید و کرملین که در ۱۸ فوریه در ریاض آغاز شد، کنار گذاشته شدهاند.
با این حال، بحران در حال شکلگیری، فراتر از دیپلماسی و توهینهای سیاسی است. ترامپ به نظر میرسد آماده است تا اوکراین را رها کند. او بهدروغ، این کشور را مقصر جنگ دانسته و ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، را یک دیکتاتور خطاب کرده است.
ترامپ به زلنسکی هشدار داد که “اگر سریع عمل نکند، دیگر کشوری برای اداره نخواهد داشت.”واشنگتن ممکن است یک آتشبس نامطمئن را به اوکراین تحمیل کند که این کشور را از دستیابی به ضمانتهای امنیتی قوی و حق تسلیح مجدد محروم میکند.

بازگشت روسیه به صحنه جهانی
مشکل فراتر از اوکراین است. ترامپ قصد دارد ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، را احیا کند و سیاست طولانیمدت منزوی کردن کرملین را کنار بگذارد. در حالی که این تغییر سیاست هیچ منفعت ژئوپلیتیکی آشکاری برای آمریکا ندارد، به نظر میرسد ترامپ در تلاش است تا روابط دیپلماتیک را با مسکو بازگرداند.
به گفته مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، واشنگتن به دنبال فرصتهای تاریخی برای همکاری اقتصادی با روسیه است. برخی گزارشها حتی احتمال برگزاری یک نشست باشکوه دیپلماتیک با حضور ترامپ و پوتین را مطرح کردهاند.
این اقدامات در حالی رخ میدهد که اروپا نگران آینده ناتو است. ترامپ بارها بر عدم تعهد بیقید و شرط آمریکا به دفاع از متحدان اروپایی تأکید کرده است. مقامات ناتو بیم آن دارند که ایالات متحده نیروهای خود را از اروپای شرقی خارج کند یا حمایت نظامی خود را به حداقل برساند.
”

اروپا بدون آمریکا چه باید بکند؟
اروپا باید یک استراتژی جدید تدوین کند که دیگر به واشنگتن وابسته نباشد. رهبران اروپایی در حال حاضر گزینههای کمی دارند، اما برخی پیشنهاد کردهاند که اتحادیه اروپا در نهایت باید نیروی نظامی مستقل خود را تقویت کند.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، در سخنرانی خود در پاریس گفت: “اروپا باید یاد بگیرد که از خود دفاع کند. دوران وابستگی بیچون و چرا به ایالات متحده به پایان رسیده است.”
با این حال، بسیاری از کشورها برای پذیرش این واقعیت جدید آمادگی ندارند. کشورهای اروپای شرقی که به شدت به چتر امنیتی آمریکا متکی بودهاند، با این تهدید مواجهاند که روسیه ممکن است در صورت خروج آمریکا، نفوذ خود را گسترش دهد.
اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، در پاسخ به این تغییرات گفت: “ما دیگر نمیتوانیم بر اساس وعدههای گذشته عمل کنیم. اروپا باید اکنون تصمیم بگیرد که آیا آماده است امنیت خود را به دست بگیرد یا نه.”
تقویت اتحادهای اروپایی
با کاهش تعهدات آمریکا، برخی از کشورها به دنبال راههای جدید برای تقویت اتحادهای نظامی و اقتصادی هستند. یکی از گزینهها، گسترش ابتکارات دفاعی اروپایی مانند “”مأموریت استراتژیک دفاعی اروپا”” است که میتواند بهعنوان جایگزینی برای ناتو در صورت کاهش نقش آمریکا عمل کند.
همچنین، اتحادیه اروپا ممکن است به دنبال توسعه روابط نظامی با کشورهایی مانند بریتانیا، کانادا و حتی ژاپن باشد. این تلاشها میتواند به اروپا کمک کند تا در صورت رویارویی با تهدیدات امنیتی، به منابع جدیدی دسترسی داشته باشد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه سابق آمریکا، در مورد این تغییرات گفت: “اروپا باید یک معماری امنیتی جدید ایجاد کند که بدون ایالات متحده نیز پایدار باشد.”
نقش کلیدی اوکراین
در مرکز این بحران، اوکراین قرار دارد. این کشور که در خط مقدم درگیریهای ژئوپلیتیکی قرار گرفته، هنوز به شدت به حمایت غرب نیاز دارد. اما در حالی که آمریکا در حال عقبنشینی از تعهدات خود است، اتحادیه اروپا اکنون باید مسئولیت بیشتری بر عهده بگیرد.
اتحادیه اروپا قبلاً میلیاردها یورو برای کمک به اوکراین تخصیص داده است، اما بدون حمایت واشنگتن، تأمین مالی بیشتر برای کمکهای نظامی به این کشور دشوار خواهد بود.
دیمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین، هشدار داد که “بدون حمایت مستمر اروپا، کییف ممکن است با تهدیدهای شدیدتری از سوی روسیه مواجه شود.”

آینده اروپا: آیا زمان تجدیدنظر در سیاست امنیتی فرا رسیده است؟
تغییر سیاست آمریکا و افزایش تهدیدهای روسیه، اروپا را وادار به بازبینی سیاستهای امنیتی و دفاعی خود کرده است. برخی تحلیلگران بر این باورند که اگر اروپا بتواند یک ساختار دفاعی مستقلتر ایجاد کند، در نهایت قویتر و باثباتتر خواهد شد.
اما مسیر دستیابی به این هدف ساده نخواهد بود. بسیاری از کشورهای اروپایی هنوز به لحاظ اقتصادی و نظامی آماده نیستند که بدون کمک آمریکا از خود دفاع کنند. علاوه بر این، تداوم وابستگی به ناتو در کوتاهمدت احتمالاً بهترین گزینه برای اروپا خواهد بود.
در نهایت، این سوال مطرح میشود که آیا اروپا میتواند بدون ایالات متحده مسیر خود را ادامه دهد؟ یا اینکه بهرغم چالشها، واشنگتن همچنان شریک امنیتی اصلی این قاره باقی خواهد ماند؟ پاسخ به این سوالات، مسیر آینده ژئوپلیتیک اروپا را تعیین خواهد کرد.
”