الجزیره: “درگیری اسرائیل و فلسطین: نگاهی به تاریخچه از طریق نقشه‌ها و نمودارها” | ۶ آذر ۱۴۰۲

⏳ مدت زمان مطالعه: ۶ دقیقه | ✏️ ناشر/نویسنده: الجزیره/محمد حداد، علیا چغتای | 📅 تاریخ: ۲۷ نوامبر ۲۰۲۳ / ۶ آذر ۱۴۰۲

---

بمباران مرگبار اسرائیل در نوار غزه تا کنون جان نزدیک به ۱۵۰۰۰ نفر از جمله ۱۰۰۰۰ زن و کودک را گرفته است و این درگیری ۵۰ روزه را به مرگبارترین جنگ برای این منطقه محاصره‌شده فلسطینی تبدیل کرده است.

اسرائیل درخواست‌ها برای آتش‌بس را رد کرده و یک آتش‌بس انسانی چهار روزه که قرار است در ۲۸ نوامبر پایان یابد، ممکن است تمدید نشود.

ویرانی‌های غزه و افزایش تعداد کشته‌ها، اعتراضات جهانی را برانگیخته و این مسئله دهه‌ها طولانی را به مرکز توجه سیاست جهانی آورده است.

اعلامیه بالفور

مسئله اسرائیل و فلسطین تقریباً به یک قرن پیش برمی‌گردد، زمانی که بریتانیا در طول جنگ جهانی اول در اعلامیه بالفور متعهد شد که یک خانه ملی برای یهودیان در فلسطین ایجاد کند. نیروهای بریتانیا در پایان اکتبر ۱۹۱۷ کنترل این منطقه را از امپراتوری عثمانی گرفتند.

مهاجرت یهودیان به فلسطین

مهاجرت گسترده یهودیان به فلسطین آغاز شد و با فرار یهودیان از نازیسم در اروپا سرعت گرفت. بین سال‌های ۱۹۱۸ تا ۱۹۴۷، جمعیت یهودیان در فلسطین از ۶ درصد به ۳۳ درصد افزایش یافت.

فلسطینی‌ها از این تغییر جمعیتی نگران شدند و تنش‌ها بالا گرفت، که منجر به قیام فلسطینیان از ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۹ شد.

در همین حال، سازمان‌های صهیونیستی به تلاش خود برای ایجاد یک سرزمین ملی برای یهودیان در فلسطین ادامه دادند. شبه‌نظامیان مسلح صهیونیستی شروع به حمله به مردم فلسطین کردند و آنها را مجبور به فرار کردند. صهیونیسم که به عنوان یک ایدئولوژی سیاسی در اواخر قرن ۱۹ ظهور کرد، خواستار ایجاد یک خانه ملی یهودیان بود.

طرح تقسیم سازمان ملل

با افزایش خشونت‌ها در فلسطین، این موضوع به سازمان ملل تازه‌تأسیس ارجاع داده شد. در سال ۱۹۴۷، سازمان ملل قطعنامه ۱۸۱ را تصویب کرد که خواستار تقسیم فلسطین به کشورهای عرب و یهودی شد و حدود ۵۵ درصد از زمین‌ها را به یهودیان واگذار کرد. به عرب‌ها ۴۵ درصد از زمین‌ها داده شد و بیت‌المقدس به عنوان یک قلمرو بین‌المللی جداگانه اعلام شد.

شهر بیت‌المقدس در حال حاضر به بخش غربی که عمدتاً یهودی است و بخش شرقی که اکثریت جمعیت آن فلسطینی هستند تقسیم شده است. اسرائیل در جنگ شش‌روزه در سال ۱۹۶۷ بخش شرقی بیت‌المقدس را همراه با کرانه باختری اشغال کرد، اما این اقدام توسط جامعه بین‌المللی به رسمیت شناخته نشد.

شهر قدیمی در بیت‌المقدس شرقی اشغالی دارای اهمیت دینی برای مسیحیان، مسلمانان و یهودیان است. این مکان شامل مسجد الاقصی است که به مسلمانان به عنوان الحرم الشریف و به یهودیان به عنوان کوه معبد شناخته می‌شود.

در سال ۱۹۸۱، سازمان ملل این مکان را به عنوان یک سایت میراث جهانی تعیین کرد.

نکبت

در آستانه تولد اسرائیل در سال ۱۹۴۸، بیش از ۷۵۰۰۰۰ فلسطینی توسط شبه‌نظامیان صهیونیستی از خانه‌های خود پاکسازی قومی شدند. این خروج دسته‌جمعی به عنوان نکبت یا فاجعه شناخته شد.

در جنگ شش‌روزه سال ۱۹۶۷، ۳۰۰۰۰۰ فلسطینی دیگر آواره شدند.

اسرائیل در سال ۱۹۸۰ الحاق بیت‌المقدس شرقی را اعلام کرد، اما جامعه بین‌المللی همچنان آن را به عنوان یک سرزمین اشغالی می‌شناسد. فلسطینی‌ها بیت‌المقدس شرقی را به عنوان پایتخت دولت آینده خود می‌خواهند.

توافق‌نامه‌های اسلو

در سال ۱۹۹۳، یاسر عرفات، رهبر فلسطینی و اسحاق رابین، نخست‌وزیر اسرائیل، توافق‌نامه‌های اسلو را امضا کردند که هدف آن دستیابی به صلح در عرض پنج سال بود. این اولین باری بود که دو طرف یکدیگر را به رسمیت شناختند.

توافق دوم در سال ۱۹۹۵، کرانه باختری اشغالی را به سه بخش تقسیم کرد – مناطق A، B و C. تشکیلات خودگردان فلسطین، که پس از توافق‌نامه‌های اسلو ایجاد شد، تنها حاکمیت محدودی بر ۱۸ درصد از زمین‌ها داشت در حالی که اسرائیل به طور مؤثر کنترل کرانه باختری را ادامه داد.

شهرک‌های اسرائیلی و ایست‌های بازرسی

با این حال، توافق‌نامه‌های اسلو به تدریج فروپاشیدند زیرا شهرک‌های اسرائیلی، جوامع یهودی ساخته شده بر روی زمین‌های فلسطینی در کرانه باختری، با سرعت زیادی رشد کردند.

جمعیت شهرک‌نشینان در کرانه باختری و بیت‌المقدس شرقی از حدود ۲۵۰۰۰۰ نفر در سال ۱۹۹۳ به حدود ۷۰۰۰۰۰ نفر تا سپتامبر امسال افزایش یافته است. حدود سه میلیون فلسطینی در کرانه باختری اشغالی و بیت‌المقدس شرقی زندگی می‌کنند.

ساخت شهرک‌های اسرائیلی و دیوار جدایی در اراضی اشغالی، جوامع فلسطینی را تکه‌تکه کرده و حرکت آنها را محدود

کرده است. حدود ۷۰۰ مانع جاده‌ای، از جمله ۱۴۰ ایست بازرسی، در سراسر کرانه باختری قرار دارند. حدود ۷۰۰۰۰ فلسطینی با مجوز کار اسرائیل هر روز از این ایست‌های بازرسی عبور می‌کنند.

شهرک‌ها طبق قوانین بین‌المللی غیرقانونی محسوب می‌شوند. سازمان ملل متحد شهرک‌ها را محکوم کرده و آن را مانع بزرگی برای تحقق یک دولت فلسطینی قابل دوام به عنوان بخشی از “راه‌حل دو دولتی” اعلام کرده است.

محاصره غزه

اسرائیل در سال ۲۰۰۷ پس از به قدرت رسیدن گروه حماس، محاصره‌ای بر غزه تحمیل کرد. این محاصره تا به امروز ادامه دارد. اسرائیل همچنین کرانه باختری و بیت‌المقدس شرقی را اشغال می‌کند – مناطقی که فلسطینی‌ها می‌خواهند بخشی از دولت آینده‌شان باشد.

اسرائیل در ۹ اکتبر محاصره کاملی بر نوار غزه اعمال کرد و تأمین برق، غذا، آب و سوخت را پس از حمله غافلگیرانه حماس به داخل اسرائیل قطع کرد. در آن حمله حداقل ۱۲۰۰ نفر کشته شدند.

اسرائیل و فلسطین اکنون

این چیزی است که اکنون اسرائیل و فلسطین به نظر می‌رسند.

امروز حدود ۵ میلیون فلسطینی در غزه، کرانه باختری و بیت‌المقدس شرقی زندگی می‌کنند و ۱.۶ میلیون فلسطینی شهروند اسرائیل هستند. این تعداد تقریباً نیمی از جمعیت آنها را تشکیل می‌دهد. نیمی دیگر در کشورهای دیگر از جمله کشورهای عربی زندگی می‌کنند. امروز حدود ۱۴.۷ میلیون یهودی در سراسر جهان وجود دارد که ۸۴ درصد آنها در اسرائیل و ایالات متحده زندگی می‌کنند. بقیه در کشورهای دیگر از جمله فرانسه، کانادا، آرژانتین و روسیه زندگی می‌کنند.

در اینجا مروری بر زندگی فلسطینیان و اسرائیلی‌هایی است که از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۳ به علت خشونت جان باخته‌اند.

---

پاورقی‌ها:

⚠️ اخطار: محتوای این مقاله صرفاً دیدگاه‌های نویسندگان و منبع اصلی را منعکس می‌کند و مسئولیت آن بر عهده نویسندگان است. بازنشر این مقاله با هدف ارائه دیدگاه‌های متنوع صورت گرفته و به معنای تأیید دیدگاه‌های مطرح‌شده نیست.
✅ سورس ما: الجزیره

https://www.aljazeera.com/news/2023/11/27/palestine-and-israel-brief-history-maps-and-charts

💡 درباره منبع: الجزیره (Al Jazeera) یک شبکه بین‌المللی خبری است که به پوشش مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در سراسر جهان می‌پردازد.

✏️ درباره نویسندگان: محمد حداد و علیا چغتای نویسندگان این مقاله هستند و تجربه زیادی در پوشش مسائل مرتبط با خاورمیانه و تاریخچه درگیری‌های اسرائیل و فلسطین دارند.